سفارش تبلیغ
صبا ویژن
مدیر وبلاگ
 
آمار واطلاعات
بازدید امروز : 1
بازدید دیروز : 0
کل بازدید : 27306
کل یادداشتها ها : 30
خبر مایه


 

گفتار سوم ) قاسطین ( 2 )

     الف ) مقدمه 

     در بخش قبل به طور خلاصه این موضوع بررسی شد که ناکثین با اعمال خود جنگی را علیه امیر المومنین و خلیفه ی زمان برانگیخته از میان خود یعنی علی ع به راه انداختند که نتیجه ی آن چیزی نبود جز اینکه گروه پیمان شکن شکست خورده و نابود شدند. اما بعد بدان واسطه که همانطور که در مبحث قاسطین (1) گذشت و معاویه کارگزار و نماینده ی حضرت علی ع برای شام را بازگردانده و در واقع او سر تسلیم برای بیعت فرو نیاورده بود؛ لذا آن حضرت هم پس از موضوع ناکثین دوباره قصد شام نمود. اول برابر روش خود با نامه نگاری و گسیل نماینده تا بلکه معاویه تسلیم شود و سپس به خاطر قبول نکردن بیعت رو به سوی شام نهاد تا شاید معاویه تسلیم شود که باز این چنین نشد و ... در نهایت این که این امر باعث بروز جنگ صفین شد اما پیش از استیلای کامل لشگر علی بر سپاه معاویه آن هم به خاطر یک نیرنگ و دنباله ی آن، این مارقین بودند که از دل سپاه علی ع ظهور یافتند و ...

  ب ) جنگ صفین 

   « پس از کشته شدن عثمان، سواران شتابان خبر مرگ او را به شام رساندند و خواهان خونخواهی او توسط معاویه شدند... و این خبر را شخصی به نام خزیمه بن ضمه به معاویه رساند و با خواندن دو بیت مبنی بر اینکه پسران عبدالمطلب پیشوای راستگویش را کشتند (یا این کار را کردند) ؛ لذا معاویه را سزاوراترین مردم برای قیام همراه مقاومت برای حرکت دانست و سپس اینگونه ادامه داد که: تو را نیرویی است ک علی ع را چنین نیرویی نیست زیرا گروهی با تو هستند که چون سکوت می کنی سخن نمی گویند و چون سخن می گویی سکوت میکنند و چون فرمان دهی از چیزی نمی پرسند، و حال آنکه گروهی با علی ع هستند که چون سخن گوید آنان هم سخن می گویند و چون سکوت می کند از او می پرسند؛ گروه اندک تو بهتر از گروه بسیار اویند[1] و علی را چیزی جز خشم تو خوشنود نمی گرداند و[2] ... معاویه پس از شنیدن این سخنان مرتبط با خلیفه ی سوم و قتل او؛ مواردی را همچون اینکه دو گروه قاتل و بدبخت بر ضد او همدست شدند و خود وی عثمان را رها کرد و ... را سرود ، بنابراین اعلام کر به این خاطر به زودی به جنگ سخت و مداومی خواهد پرداخت و از همین موقع هم عهده دار آن خواهد شد... »[3]

    « از سوی دیگر علی ع هم برای کارگزاران سایر بلاد اسلامی نامه نوشت و خواهان بیعت آنان شد که آنان نیز همگی پذیرفتند و به نزد او در کوفه آمدند[4]. آنگاه آن حضرت جریربن عبدالله را نیز همراه نامه ای نزد معاویه فرستاد و او را دعوت به اطاعت خود کرد که یا بیعت کند و یا اعلان جنگ دهد... و او نیز ضمن دادن نامه ی آن حضرت به معاویه اینگونه گفت که مردم همه ی سرزمین های اسلامی از مکه و مدینه و کوفه و بصره و فارس و ... به اطاعت او در آمده اند و فقط سرزمین شام باقی مانده است. معاویه نامه را گرفت و گشود که در آن چنین آمده بود:

    به نام خداوند بخشنده ی مهربان. از بنده ی خدا علی امیر مومنان به معاویه بن ابوسفیان. اما بعد؛ بر تو و مسلمانانی که نزد تو هستند بیعت من لازم است هر چند من در مدینه بودم و شما در شام. زیرا همانها که با ابوبکر و عمر و عثمان بیعت کرده بودند با من هم بیعت کردند و اکنون کسانی که حاضر بوده اند حق رد کردن این بیعت را ندارند، و این امر بر عهده ی مهاجران و انصار است و هر گاه کسی از فرمان ایشان به علت ضعف عقیده یا عدم تمایل سرپیچی کند او را وادار به قبول بیعت میکنند و اگر نپذیرفت با او به علت این که از روش مومنان پیروی نکرده است جنگ می کنند و خداوند هم او را سزا می دهد و به جهنم در می آورد و سرانجامش بسیار ناستوده است.

    اکنون تو هم آنچه را مهاجران و انصار پذیرفته اند بپذیر که بهترین کار برای تو و کسانی که پیش تو هستند صلح و عافیت است. اگر بپذیری چه بهتر و گرنه آماده ی جنگ باش. در مورد قاتلان عثمان هم سخن بسیار گفتی. اکنون بیعتی را که مردم پذیرفته اند بپذیر سپس آن گروه را به محاکمه پیش من آور تا تو و ایشان را به آنچه در کتاب خدا و سنت رسول اوست وادار سازم[5]. اما آنچه تو در پی آن هستی نیرنگهایی است که برای کودک هنگام باز گرفتن از شیر به کار می برند.



[1]   - مبتنی بر سخن علمی روز که پیشینه هم دارد و به عنوان یک رشته ی تخصصی هم می باشد؛ این صحبت حجاج ناشی از یک امر رفتار شناسی است که در طول جنگ صفین خود را به خوبی نشان داد که چگونه یاران آن حضرت که بعدها از مارقین شدند چه ها که بر سر علی ع نیاوردند؛ مقوله ی حکمیت و حَکَم را به او تحمیل کردند و سپس با خروج از دین جنگ نهروان را علیه اش به راه انداختند و در نهایت یکی از بازماندگانشان امام را به شهادت رساند و... در حالی که همانطور که او گفته بود یاران معاویه فقط فرمانبردار او بودند و ... 

[2]  - و این که این سواران و خزیمه خواهان خونخواهی عثمان توسط معاویه شده اند می رساند که آنان از موضوع بیعت مردم با علی ع با خبر بوده اند که پیشنهاد قیام و حرکت معاویه علیه علی ع را داده اند و ... حال این که آنان از این خبر بدنبال چه هدفی بوده اند و چرا خون عثمان را از علی به واسطه ی معاویه طلب می کنند را فقط خداوند یکتا می داند. بالاخره شاید همین موضوع و خبر و تحریک باعث شد که در اولین گام معاویه کارگزار علی ع را پیش از ورود به مرزهای شام به نزد او باز گرداند و در واقع تسلیم تصمیم امیر المومنین ع نشود و .. والله اعلم .

[3] - کتاب جنگ های حضرت علی ع یا ... / سید مهدی شمس الدین... / صص 41-43 .

[4] - این موضوع نشان می دهد که این اقدام حضرت علی ع پس از جنگ جمل بوده است تا به عبارتی خاطرش جمع شود که همه با او بیعت کرده اند و بنابراین برای اینکه همه ی توجه خود را معطوف شام نماید که از قبل تسلیم نشده و در واقع از قاسطین شده بودند، دیگر مانعی نیست. چرا که پیش از اقدام ناکثین و بروز جنگ جمل، معاویه با بازگرداندن نماینده و کارگزار علی ع ( سهل بن خنیف ) که برای شام مشخص شده بود نشان داده بود که قصد بیعت و یا تسلیم شدن برابر اوامر و تصمیمات خلیفه ی جدید مسلمین و امیر مومنین را ندارد و همانطور که اشاره شد می خواسته نشان دهد که از قاسطین است. والله اعلم.

[5] - باید گفت که سخن بر حقی است چرا که شایسته و بایسته است که حاکم و خلیفه ی زمانه یعنی حضرت علی ع در مورد قاتلان خلیفه ی سوم اگر به او واگذر می شدند تصمیم می گرفت. و نه این که یک قاسط که حتا در پی دفاع از عثمان نیز بر نیامده بود، حالا بیاید و در پی خونخواهی او باشد. آن هم نه با پیروی از خلیفه ی زمان. بلکه با تمرد از دستورات وی و بیعت نکردن با او. اما چه می شود کرد که قاسطین و در راس آنها معاویه و عمروعاص با فریفتن مردم شام و بیعت گرفتن از آنان؛ در واقع این واقعیت را نیز از آنان گرفته بودند چرا که معاویه ی قاسط تحت این نام که علی عثمان را کشته است و او در پی خونخواهی وی است از شامیان بیعت گرفت و ...

 


  




طراحی پوسته توسط تیم پارسی بلاگ